Μέχρι πριν λίγα χρόνια το χειροκίνητο κιβώτιο ήταν ο ακλόνητος βασιλιάς της μετάδοσης.
Σήμερα όμως, η εξέλιξη των κλασικών αυτόματων κιβωτίων έχει θέσει τα χειροκίνητα στο περιθώριο
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γεγονός πως οι δύο πρέσβειρες του “χτενιού” -Ferrari και Lamborghini- πλέον δεν διαθέτουν χειροκίνητο κιβώτιο στα μοντέλα τους ούτε ως προαιρετική επιλογή.
Ποια είναι όμως η “αρχή του κακού”;
Ποιο είναι το σύστημα μετάδοσης που φύτεψε τον σπόρο της αμφιβολίας και αμφισβήτησε ανοιχτά την κυριαρχία του ποδοκίνητου συμπλέκτη;
To σειριακό (ή ημιαυτόματο) κιβώτιο ταχυτήτων.
Τι είναι το σειριακό σασμάν;
Πρόκειται για ένα κράμα μεταξύ αυτόματου και χειροκίνητου κιβωτίου.
Την πιο απλή μορφή σειριακού σασμάν θα τη βρούμε στα… “παπάκια”, τα μικρά μηχανάκια που είναι πολύ δημοφιλή στη χώρα μας.
Η ουσιαστική διαφορά του σειριακού σασμάν με ένα κλασικό αυτόματο, πέραν των πάσης φύσεως τεχνικών λειτουργιών, είναι η ευκολία στη χρήση του.
Ο οδηγός μπορεί να αλλάξει τη σχέση στο κιβώτιο χειροκίνητα μέσα από μια εντελώς αυτοματοποιημένη λειτουργία, όποια στιγμή επιθυμεί.
Για παράδειγμα, με το σειριακό σασμάν οι σχέσεις ανεβαίνουν ή κατεβαίνουν με τη χρήση ενός λεβιέ ή με το πάτημα των paddles που βρίσκονται δίπλα στο τιμόνι. Σπρώχνοντας προς τα μπροστά, ο οδηγός μπορεί να κατεβάσει ταχύτητα, και τραβώντας προς τα πίσω, ανεβάζει ταχύτητα.
Το βασικό πλεονέκτημα σε μια τέτοια διαδικασία είναι ο έλεγχος του αυτοκινήτου, ενώ το μειονέκτημα είναι η κυκλική αλλαγή, δηλαδή για να κατεβάσεις ταχύτητα από 5η σε 1η, πρέπει να σπρώξεις το λεβιέ τέσσερις φορές.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτοκινήτων πόλης με σειριακό κιβώτιο ταχυτήτων είναι τα εξής:
Smart Fortwo
Toyota Aygo
Opel Corsa
Citroen C3
Ford Fiesta
Peugeot 107
Τoyota Yaris
Mazda 2
Fiat Panda
Φυσικά το πεδίο δράσης του σειριακού δεν περιορίζεται στο κλεινόν άστυ… αν και πλέον, τα μεγάλα αυτοκίνητα που το χρησιμοποιούν δεν είναι πολλά. Ο αντικαταστάτης είναι το ημιαυτόματο κιβώτιο διπλού συμπλέκτη, τύπου DSG, όπως το ονομάζει η Volkswagen.
Πως λειτουργεί το σειριακό σασμάν;
Το ημιαυτόματο (ή σειριακό σασμάν) λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν και οι άλλοι κιβωτίων -χρησιμοποιεί την κινητική ενέργεια του κινητήρα μέσω αξόνων και γραναζιών.
Πρακτικά, πρόκειται για ένα παραδοσιακό χειροκίνητο κιβώτιο, του οποίου τη διαχείριση των σχέσεων αναλαμβάνει ένα ηλεκτροϋδραυλικό κύκλωμα, συνοδεία επενεργητών (actuators) και ηλεκτρονικής μονάδας ελέγχου.
Ένα σύνολο ελατηρίων και actuators επενεργεί στην “φουρκέτα” του κιβωτίου και την εμπλοκή του συμπλέκτη, αναλόγως της εντολής που δίνει η μονάδα ελέγχου ή -μέσω αυτής- ο οδηγός.
Στη συνέχεια, ένα μοτεράκι στέλνει το υγρό του κυκλώματος στους επενεργητές του συμπλέκτη και του επιλογέα, πραγματοποιώντας την αλλαγή σχέσης με το πάτημα ενός κουμπιού (ή το τράβηγμα ενός διακόπτη) όταν είναι επιλεγμένη η manual λειτουργία.
Διαφορετικά, ο εγκέφαλος του κιβωτίου λαμβάνει δεδομένα για τις στροφές του κινητήρα, το ποσοστό ανοίγματος της πεταλούδας γκαζιού, την ταχύτητα του αυτοκινήτου και τον ρυθμό επιτάχυνσης, ώστε να επιλέξει την κατάλληλη σχέση στο κιβώτιο.
Πλεονεκτήματα του σειριακού σασμάν
1. Μειωμένο κόστος αγοράς και συντήρησης
Όντας κατά βάση χειροκίνητο, το σειριακό δεν έχει μετατροπείς ροπής, διπλούς συμπλέκτες, ιμάντες ή τροχαλίες. Συστατικά δηλαδή που συναντάμε κατά σειρά στα αυτόματα, διπλού συμπλέκτη και κιβώτια μεταβαλλόμενης σχέσης (CVT).
Ως εκ τούτου, υπάρχουν πολύ λιγότερα κινούμενα μέρη να συντονιστούν, άρα και να συντηρηθούν. Δεν είναι τυχαίο πως σχεδόν οποιοδήποτε μεταχειρισμένο μικρό αυτοκίνητο με μη χειροκίνητο κιβώτιο, φέρει ένα σειριακό.
Τα κλασικά αυτόματα είναι βαριά και ογκώδη για μοντέλα μικρότερα της μεσαίας κατηγορίας. Κατά συνέπεια, ελάχιστα έχουν εξοπλιστεί με τέτοιο και όσα το τόλμησαν, ξεχρέωσαν με τον λιγότερο αριθμό ταχυτήτων ώστε να χωρέσει το κιβώτιο (χαρακτηριστικό το 4αρι που συναντάται σε πολύ λίγα μεταχειρισμένα Seat Ibiza 3ης γενιάς).
2. Χαμηλό βάρος και συμπαγείς διαστάσεις
Το χαμηλό βάρος και οι συμπαγείς διαστάσεις του συνόλου, το καθιστούν ιδανικό για μια ευρεία γκάμα μοντέλων. Από τα μικρά (που το χρειάζονται λόγω μεγέθους) μέχρι τα υπεραυτοκίνητα (που αποζητούν τις απόλυτες επιδόσεις σε συνδυασμό με το λιγότερο δυνατό απόβαρο), το σειριακό κιβώτιο αποτελεί μηχανολογικό πασπαρτού.
Στις σπορ κατασκευές, προστατεύει κινητήρα και μετάδοση από “φάλτσους” χειρισμούς ενώ προσφέρει και δυνατότητες παραμετροποίησης (επιλογή μεταξύ προγραμμάτων sport, track και ούτω καθεξής).
Μειονεκτήματα του σειριακού σασμάν
Στον αντίποδα, το ρητό “ό,τι πληρώνεις παίρνεις” στέκει αγέρωχο.
Αυτή ακριβώς η basic φιλοσοφία που διέπει το σειριακό κιβώτιο, το φέρνει σε μειονεκτική θέση απέναντι στους σύγχρονους ανταγωνιστές του.
1. Αργές αλλαγές σχέσεων και τραχιά λειτουργία
Η ταχύτητα του ημιαυτόματου διπλού συμπλέκτη και η βελούδινη λειτουργία του κλασικού αυτόματου είναι δυσπρόσιτες κορυφές για το σειριακό σασμάν.
Απέναντι στα CVTs τα καταφέρνει καλύτερα, κυρίως λόγω της ύπαρξης πραγματικής κλιμάκωσης μεταξύ των σχέσεων.
Το βασικότερο μείον, ωστόσο, δεν είναι άλλο από την ασυνέπεια που εκδηλώνουν πολλά σειριακά στο να ακολουθήσουν τις οδικές συνθήκες. Αργά ανεβάσματα, ετεροχρονισμένα κατεβάσματα, παραμονή σε μια ταχύτητα αντί να περάσει στην επόμενη (ειδικά με σταθερό γκάζι ή ανηφόρα) και γενικότερα, μια αίσθηση “1 κλικ μετά” σε κάθε εκτελούμενη λειτουργία.
Στο χειροκίνητο mode οι εντολές του οδηγού καθυστερούν να φτάσουν στα γρανάζια και τον συμπλέκτη. Άρα έχεις στα χέρια σου “κάτι σαν” χειροκίνητο. Στο απότομο πάτημα του γκαζιού το kickdown (το κατέβασμα, δηλαδή) έρχεται με αρκετή υστέρηση. Άρα έχεις στα χέρια σου και “κάτι σαν” αυτόματο.
Όλη αυτή η ασυνεννοησία κινητήρα-μετάδοσης, εκτός της διάθεσης, ζημιώνει και την τσέπη μέσω της αυξημένης κατανάλωσης.
Επίσης, ο τρόπος που εκτελούνται οι εντολές είναι ένα καίριο σημείο κριτικής για τα σειριακά κιβώτια. Η απότομη λειτουργία τους είναι χαρακτηριστική, ειδικά σε μεταχειρισμένα που πλησιάζουν την 15ετία.
Στη NM CarService γνωρίζουμε την αγάπη σας για τον τετράτροχο φίλο σας και φροντίζουμε για αυτόν. Τηλεφωνήστε σήμερα κιόλας στο 210 8044295 για να κλείσετε ένα ραντεβού για ένα πλήρη δωρεάν έλεγχο της κατάστασης του αυτοκίνητου σας ή χρησιμοποιήστε την επιλογή για online ραντεβού μέσα από την ιστοσελίδα μας. . Επωφεληθείτε από τις μοναδικές προσφορές μας και εξασφαλίστε υγεία και μακροζωία στο όχημά σας.
Comments